Wydawca treści
Grzyby
Kogo mogę się poradzić w sprawie zebranych w lesie grzybów, czy grzyby w lesie można zbierać bez ograniczeń, czy znalezione grzyby należy wykręcać, czy wycinać - odpowiedzi na te i inne pytania.
Kogo mogę się poradzić w sprawie zebranych w lesie grzybów?
Podstawową zasadą jest zbieranie tylko i wyłącznie owocników grzybów, które dobrze znamy. Nie należy zbierać osobników zbyt młodych, bo to utrudnia określenie gatunku oraz zbyt starych, które z kolei mogą być toksyczne. Jeżeli nie jesteśmy pewni, czy znaleziony grzyb jest przydatny do spożycia, to lepiej pozostawić go w lesie.
Aby nauczyć się prawidłowego zbierania grzybów i rozpoznawania gatunków warto uczestniczyć w organizowanych przez nadleśnictwa grzybobraniach. Informacje o nich znajdziecie na stronie www.lasy.gov.pl oraz stronach jednostek. Warto szukać porady w punktach skupu i u grzyboznawców - nadleśnictwa nie zajmują się ocenianiem grzybów. Bezpłatnych porad na temat zebranych w lesie grzybów udzielają wszystkie terenowe stacje sanitarno-epidemiologiczne, które znajdują się w każdym powiatowym mieście. Prowadzą one także rejestry grzyboznawców, którzy udzielają porad.
W przypadku wystąpienia po spożyciu grzybów nudności, bólów brzucha, biegunki, czy podwyższonej temperatury należy wywołać wymioty i jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Wezwany w porę może uratować życie. Nie należy lekceważyć takich objawów. Trzeba też pamiętać, że przy zatruciach muchomorem sromotnikowym występuje faza pozornej poprawy, później stan chorego gwałtownie się pogarsza.
Czy grzyby w lesie można zbierać bez ograniczeń?
Grzyby w polskich lasach można zbierać bez ponoszenia jakichkolwiek kosztów i w zasadzie bez ograniczeń, ale są pewne wyjątki. Nie wolno ich zbierać w niektórych częściach lasu, gdzie jest stały zakaz wstępu: na uprawach do 4m wysokości, w drzewostanach nasiennych i powierzchniach doświadczalnych, w ostojach zwierzyny. Nie wolno ich także zbierać na obszarach chronionych: w rezerwatach i parkach narodowych. Rygorystycznie należy przestrzegać zakazu wstępu na tereny wojskowe.
Należy oszczędzać duże, stare owocniki grzybów, gdyż nie są atrakcyjne kulinarnie, a mają duże znaczenie dla rozwoju grzybów. Jeśli wiemy, że jakiś grzyb jest rzadki i ginący to także oszczędźmy go, nawet jeśli jest jadalny. Niezależnie od miejsca występowania część gatunków grzybów podlega całkowitej ochronie gatunkowej – poznaj dokładnie listę tych grzybów zanim wybierzesz się do lasu.
Czy znalezione grzyby należy wykręcać, czy wycinać?
To pytanie jest zadawane od niepamiętnych czasów. Powstało zapewne tuż po słynnym dylemacie dotyczącym jaja i kury. Skoro jest tyle gatunków rozmaitych grzybów to spokojnie możemy stosować oba sposoby. Każdy jest dobry, ale stosowany z rozsądkiem. Większe owocniki grzybów lepiej jest wyciąć, ze względów praktycznych, bo zaoszczędzamy sobie pracy przy czyszczeniu grzybów. Naturalnie nie w połowie trzonu, jak to nieraz widać przy zbiorze podgrzybków w celach zarobkowych. Możemy delikatnie podważyć także owocnik grzyba koniuszkiem noża. Wycinamy jak najniżej, odgarniając dokładnie ściółkę i uważając, aby nie uszkodzić grzybni. Potem starannie przykrywamy to miejsce, aby grzybnia nie wysychała. Resztka trzonu grzyba szybko zgnije lub zjedzą ją ślimaki.
Grzyby blaszkowe, takie jak kurka, zielonka czy rydz lepiej jest wykręcać. Należy je wyjąć z podłoża tak, aby nie uszkodzić trzonu i także dokładnie zakryć grzybnię ściółką. Tak wyjęty owocnik łatwiej rozpoznać co do gatunku, a jest to bardzo istotne, aby wyeliminować pomylenie zielonki, gołąbka czy pieczarki z muchomorem zielonkawym. Rozpoznaje się go m.in. po pochwie u podstawy trzonu, stąd nie można takich grzybów wycinać. Pamiętajmy, że jeden średni owocnik to dawka śmiertelna dla człowieka.
Jak zbierać i przechowywać grzyby zanim trafią do kuchni?
Pierwsza zasadą jest zbieranie tylko znanych nam grzybów. Unikniemy wtedy zatrucia na pozór apetycznie wyglądającymi, ale groźnymi dla naszego zdrowia owocnikami. Zbieramy tylko owocniki zdrowe, nieuszkodzone i młode, ale nie zbyt młode, bo wtedy trudno rozpoznać gatunek grzyba. Pozostawiamy w nienaruszonym stanie grzyby niejadalne, nieznane nam oraz osobniki stare, które pozostawiamy jako „nasienniki". Najczęściej i tak są robaczywe. Czy wiecie dlaczego grzyby są robaczywe? Te „robaki", które dziurawią nasze grzyby, szczególnie z letnich zbiorów, to larwy (czerwie) muchówek. Właśnie w grzybach przechodzą część swojego rozwoju.
Warto także pamiętać, że owocniki grzybów to żyjące organizmy, które nawet po zerwaniu nadal rozwijają się i oddychają wydzielając dwutlenek węgla i wodę. Dlatego bardzo ważne jest prawidłowe przechowywanie owoców grzybobrania. Najlepsze są szerokie, wiklinowe koszyki, a nie plastikowe wiadra, torby czy woreczki. Nawet najpiękniejsze owocniki szlachetnych gatunków grzybów mogą być przyczyną zatrucia, gdy przechowywane będą w foliowej torebce i ulegną zaparzeniu. Często wybieramy się na grzybobranie daleko od domu. W trakcie szybko postępujących procesów gnilnych wywołanych złym przechowywaniem grzybów wydzielają się toksyny, szkodliwe dla naszego zdrowia. Dlatego nawet powszechnie znane kurki czy podgrzybki mogą nam zaszkodzić, gdy je źle przechowamy.
Najnowsze aktualności
Regulaminy dróg leśnych i udostępnionych.
Error on line 245, column 29 in 10097#20183917#27914661 file.extension is undefined. It cannot be assigned to fExtension
1<#assign journalArticleLocalService = serviceLocator.findService("com.liferay.portlet.journal.service.JournalArticleLocalService") />
2<#assign dlFileEntryLocalService = serviceLocator.findService("com.liferay.portlet.documentlibrary.service.DLFileEntryLocalService") />
3<#assign imageLocalService = serviceLocator.findService("com.liferay.portal.service.ImageLocalService") />
4
5<#assign journalArticleId = .vars["reserved-article-id"].data?replace('.', '-') />
6<#assign journalArticle = journalArticleLocalService.getArticle(getterUtil.getLong(groupId), journalArticleId) />
7<#assign journalArticleCreateDate = journalArticle.getCreateDate() />
8<#assign journalArticleModifiedDate = journalArticle.getModifiedDate() />
9<#assign journalArticleAuthor = .vars["reserved-article-author-name"].data />
10<#if coauthors?? && coauthors.data?has_content>
11 <#assign journalArticleAuthor = coauthors.data />
12</#if>
13<#if title?? && title.data?has_content>
14 <#assign journalArticleTitle = title.data />
15<#else>
16 <#assign journalArticleTitle = .vars["reserved-article-title"].data />
17</#if>
18<#assign journalArticleUrlTitle = journalArticle.getUrlTitle() />
19
20<#assign serviceContext = staticUtil["com.liferay.portal.service.ServiceContextThreadLocal"].getServiceContext() />
21<#assign themeDisplay = serviceContext.getThemeDisplay() />
22<#assign portletId = themeDisplay.getPortletDisplay().getId() />
23
24<div id="article-${journalArticleId}" class="nfh-cp-article">
25
26 <h1 class="title">${journalArticleTitle}</h1>
27
28 <#if showcreatedate?? && showcreatedate.data == "true">
29 <#assign journalArticleModifiedDate = journalArticle.getCreateDate() />
30 </#if>
31 <div class="metadata">${journalArticleModifiedDate?string["dd.MM.yyyy"]} | ${journalArticleAuthor}</div>
32
33 <#-- MEDIA SPOŁECZNOŚCIOWE -->
34 <#assign printGroupId = "" />
35 <#if journalArticle.groupId != themeDisplay.scopeGroupId>
36 <#assign printGroupId = themeDisplay.scopeGroupId />
37 </#if>
38 <div class="social-media">
39 <div class="addthis_toolbox addthis_default_style">
40 <input type="image" alt="${languageUtil.get(locale, "print")}" src="${themeDisplay.pathThemeImages}/nfh-cp/icon-print-20x17.png" onclick="Nfhcp.AssetPublisherPortlet.printFullContent('${portletId}', '${journalArticleId}', '${printGroupId}', '${journalArticleUrlTitle}');" class="print"/>
41 </div>
42 </div>
43
44 <#-- ZDJĘCIA DO GALERII -->
45 <#assign galleryImages = [] />
46 <#assign mainGalleryUuid = "" />
47 <#assign imageDesc = ""/>
48
49 <#-- Zdjęcie główne z galerii -->
50 <#if mainphotogallery?? && mainphotogallery.data?has_content>
51 <#assign url = mainphotogallery.data />
52 <#if url?starts_with("/image/image_gallery")>
53 <#assign uuid = httpUtil.getParameter(url, "uuid", false)?string />
54 <#assign groupId = getterUtil.getLong(httpUtil.getParameter(url, "groupId", false), 0) />
55 <#if dlFileEntryLocalService.getDLFileEntryByUuidAndGroupId(uuid, groupId) ?? >
56 <#assign image = dlFileEntryLocalService.getDLFileEntryByUuidAndGroupId(uuid, groupId) />
57
58 <#if image??>
59 <#assign mainGalleryUuid = uuid />
60 <#assign imageDesc = htmlUtil.escapeAttribute(image.description) />
61 </#if>
62
63 <#assign galleryImage = {"url" : mainphotogallery.data, "thumbUrl" : mainphotogallery.data + "&width=250", "desc" : imageDesc, "uuid" : mainGalleryUuid} />
64 <#assign galleryImages = galleryImages + [galleryImage] />
65 </#if>
66 <#elseif url?contains("/documents/")>
67 <#assign urlParts = stringUtil.split(url, "?") />
68 <#assign urlParts = stringUtil.split(urlParts[0]?string, "/") />
69 <#assign groupId = getterUtil.getLong(urlParts[2]) />
70 <#assign folderId = getterUtil.getLong(urlParts[3]) />
71 <#assign title = httpUtil.decodeURL(urlParts[4]?string, true) />
72
73
74 <#if urlParts?size gt 5>
75 <#assign uuid = urlParts[5]?string />
76 <#assign mainGalleryUuid = uuid />
77 <#assign image = dlFileEntryLocalService.getDLFileEntryByUuidAndGroupId(uuid, groupId) />
78 <#else>
79 <#assign image = dlFileEntryLocalService.getFileEntry(groupId, folderId, title) />
80 <#assign mainGalleryUuid = image.uuid />
81 </#if>
82
83 <#assign galleryImage = {"url" : mainphotogallery.data, "thumbUrl" : mainphotogallery.data + "&width=250", "desc" : htmlUtil.escapeAttribute(image.description), "uuid" : mainGalleryUuid} />
84 <#assign galleryImages = galleryImages + [galleryImage] />
85 </#if>
86 <#-- Zdjęcie główne -->
87 <#elseif mainphoto?? && mainphoto.data?has_content>
88 <#assign galleryImage = {"url" : mainphoto.data, "thumbUrl" : mainphoto.data + "&width=250", "desc" : htmlUtil.escapeAttribute(mainphoto.maindesc.data), "uuid" : "----"} />
89 <#assign galleryImages = galleryImages + [galleryImage] />
90 </#if>
91
92 <#-- Zdjęcia dodatkowe z dysku -->
93 <#if additionalphoto?? >
94 <#list additionalphoto.getSiblings() as additionalphotoItem>
95 <#if additionalphotoItem.data?has_content>
96 <#assign galleryImage = {"url" : additionalphotoItem.data, "thumbUrl" : additionalphotoItem.data + "&width=250", "desc" : htmlUtil.escapeAttribute(additionalphotoItem.photodescription.data), "uuid" : "----"} />
97 <#assign galleryImages = galleryImages + [galleryImage] />
98 </#if>
99 </#list>
100 </#if>
101
102 <#-- Zdjęcia z galerii -->
103 <#if additionalphotogallery?? && additionalphotogallery.data?has_content>
104 <#assign url = additionalphotogallery.data />
105 <#if url?starts_with("/image/image_gallery")>
106 <#assign uuid = httpUtil.getParameter(url, "uuid", false)?string />
107 <#assign groupId = getterUtil.getLong(httpUtil.getParameter(url, "groupId", false), 0) />
108
109 <#if dlFileEntryLocalService.getDLFileEntryByUuidAndGroupId(uuid, groupId)?? >
110 <#assign image = dlFileEntryLocalService.getDLFileEntryByUuidAndGroupId(uuid, groupId) />
111 </#if>
112 <#elseif url?contains("/documents/")>
113 <#assign urlParts = stringUtil.split(url, "/") />
114 <#assign groupId = getterUtil.getLong(urlParts[2]) />
115 <#assign folderId = getterUtil.getLong(urlParts[3]) />
116 <#assign title = httpUtil.decodeURL(urlParts[4]?string, true) />
117
118 <#if dlFileEntryLocalService.getFileEntry(groupId, folderId, title)?? >
119 <#assign image = dlFileEntryLocalService.getFileEntry(groupId, folderId, title) />
120 </#if>
121 </#if>
122
123 <#if image??>
124 <#assign folderId = image.folderId />
125 <#assign folderImages = dlFileEntryLocalService.getFileEntries(groupId, folderId) />
126 <#if folderImages??>
127 <#list folderImages?sort_by("name") as folderImage>
128 <#if folderImage.uuid != mainGalleryUuid>
129 <#assign folderImageDescription = folderImage.description />
130 <#if folderImage.description?lower_case == folderImage.title?lower_case + folderImage.extension?lower_case>
131 <#assign folderImageDescription = "" />
132 </#if>
133
134 <#assign galleryImage = {"url" : "/image/image_gallery?uuid=" + folderImage.uuid + "&groupId=" + folderImage.groupId,
135 "thumbUrl" : "/image/image_gallery?uuid=" + folderImage.uuid + "&groupId=" + folderImage.groupId + "&width=250",
136 "desc" : htmlUtil.escapeAttribute(folderImageDescription),
137 "uuid" : folderImage.uuid} />
138 <#assign galleryImages = galleryImages + [galleryImage] />
139 </#if>
140 </#list>
141 </#if>
142 </#if>
143 </#if>
144
145 <#-- GALERIA OBRAZÓW -->
146 <#if galleryImages?size gt 1>
147 <div id="gallery-${journalArticleId}" class="multiple-image-gallery royalSlider rsDefault">
148 <#list galleryImages as galleryImage>
149 <a href="${galleryImage.url + "&width=560"}" class="rsImg" data-rsbigimg="${galleryImage.url}">
150 <img src="${galleryImage.thumbUrl}" width="125" uuid="${galleryImage.uuid}" class="rsTmb" />
151 ${galleryImage.desc}
152 </a>
153 </#list>
154 </div>
155 <#elseif galleryImages?size == 1>
156 <div class="single-image-gallery">
157 <div id="gallery-${journalArticleId}">
158 <#list galleryImages as galleryImage>
159 <a href="${galleryImage.url}" rel="lightbox" title="${htmlUtil.escape(galleryImage.desc)}">
160 <img src="${galleryImage.url}&width=716" alt="${htmlUtil.escape(galleryImage.desc)}" />
161 <#if galleryImage.desc?has_content>
162 <div class="mainphotogallery-description">${galleryImage.desc}</div>
163 </#if>
164 </a>
165 </#list>
166 </div>
167 </div>
168 </#if>
169
170 <#-- ZAWARTOŚĆ ARTYKUŁU -->
171 <#if abstract?? && abstract.data?has_content>
172 <p class="description">${abstract.data}</p>
173 <#else>
174 <p class="description">${.vars["reserved-article-description"].data}</p>
175 </#if>
176
177 <div class="content">${content.data}</div>
178
179 <#-- ZAŁĄCZNIKI -->
180 <#assign hasAttachments = false />
181 <#if file?? && file.getSiblings()?size gt 0>
182 <#list file.getSiblings() as fileItem>
183 <#if fileItem.filedescription?? && fileItem.filedescription.data?has_content>
184 <#assign fileItemName = fileItem.filedescription.data />
185 <#elseif fileItem.filetitle?? && fileItem.filetitle.data?has_content>
186 <#assign fileItemName = fileItem.filetitle.data />
187 <#else>
188 <#assign fileItemName = fileItem.data />
189 </#if>
190 <#if fileItemName?? && fileItemName?has_content>
191 <#assign hasAttachments = true />
192 </#if>
193 </#list>
194 </#if>
195 <#if hasAttachments>
196 <div class="attachments">
197 <h2>${languageUtil.get(locale, "resources-to-get")}</h2>
198 <ul class="attachment-list">
199 <#list file.getSiblings() as fileItem>
200 <#if fileItem.filedescription?? && fileItem.filedescription.data?has_content>
201 <#assign fileItemName = fileItem.filedescription.data />
202 <#elseif fileItem.filetitle?? && fileItem.filetitle.data?has_content>
203 <#assign fileItemName = fileItem.filetitle.data />
204 <#else>
205 <#assign fileItemName = fileItem.data />
206 </#if>
207
208 <#if fileItemName?? && fileItemName?has_content>
209 <#assign url = fileItem.data />
210 <#if url?contains("/documents/")>
211 <#assign urlParts = stringUtil.split(url, "?") />
212 <#assign urlParts = stringUtil.split(urlParts[0]?string, "/") />
213 <#assign groupId = getterUtil.getLong(urlParts[2]) />
214 <#assign folderId = getterUtil.getLong(urlParts[3]) />
215 <#assign title = httpUtil.decodeURL(urlParts[4]?string, true) />
216 <#if urlParts?size gt 5>
217 <#assign uuid = urlParts[5]?string />
218 <#if dlFileEntryLocalService.getDLFileEntryByUuidAndGroupId(uuid, groupId)?? >
219 <#assign file = dlFileEntryLocalService.getDLFileEntryByUuidAndGroupId(uuid, groupId) />
220 </#if>
221 <#else>
222 <#if dlFileEntryLocalService.getFileEntry(groupId, folderId, title)?? >
223 <#assign file = dlFileEntryLocalService.getFileEntry(groupId, folderId, title) />
224 </#if>
225 </#if>
226 <#if file?? && file.icon??>
227 <#assign fileIcon = file.icon + ".png" />
228 </#if> </#if>
229 <#if !fileIcon?? || !fileIcon?has_content>
230 <#assign fileItemExt = fileItem.data />
231 <#assign indexOfDot = fileItemExt?last_index_of(".") + 1 />
232 <#assign indexOfSlash = fileItemExt?last_index_of("/") />
233 <#if indexOfSlash gt indexOfDot>
234 <#assign fileItemExt = fileItemExt?substring(0, indexOfSlash) />
235 </#if>
236 <#assign fileIcon = fileItemExt?substring(indexOfDot) + ".png" />
237 </#if>
238 <#if fileItem.wcagdescription?? && fileItem.wcagdescription.data?has_content>
239 <#assign fileItemWCAGDesc = fileItem.wcagdescription.data />
240 <#else>
241 <#assign fileItemWCAGDesc = "" />
242 </#if>
243 <#if file?? >
244 <#assign
245 fExtension = file.extension
246 textFormatter = staticUtil["com.liferay.portal.kernel.util.TextFormatter"]
247 sizeFormatted = textFormatter.formatStorageSize(file.size, locale)
248 />
249 </#if>
250
251 <li>
252 <a href="${fileItem.data}" target="_blank" <#if fileItemWCAGDesc?? && fileItemWCAGDesc?has_content>title="${htmlUtil.escapeAttribute(fileItemWCAGDesc)}"</#if>><img src="${themeDisplay.pathThemeImages}/file_system/small/${fileIcon}"></a>
253 <a href="${fileItem.data}" target="_blank" <#if fileItemWCAGDesc?? && fileItemWCAGDesc?has_content>title="${htmlUtil.escapeAttribute(fileItemWCAGDesc)}"</#if>>${fileItemName} (${stringUtil.upperCase(fExtension)}, ${sizeFormatted})</a>
254 </li>
255 </#if>
256 </#list>
257 </ul>
258 </div>
259 </#if>
260</div>
